Urodziny w ratuszu - spotkanie ze Zbigniewem Grochowskim

Z okazji nadchodzących urodzin Zbigniew Grochowski spotkał się w Urzędzie Miasta z przedstawicielami legnickich organizacji harcerskich: ZHP Hufiec w Legnicy, Harcerskiej Organizacji Perspektywa, Organizacji Harcerskiej Pro Mundi, ZHP21 oraz delegatką Młodzieżowej Rady Miejskiej. Maciej Kupaj, prezydent miasta, w imieniu wszystkich legniczan przekazał jubilatowi najserdeczniejsze życzenia i gratulacje z okazji tak pięknego święta.

- 98 lat Pańskiego życia to historia wielkiego patrioty, opowieść o człowieku, którego zaangażowanie zasługuje na szacunek i najwyższą pochwałę. To dzięki Pańskim staraniom pamięć o Powstaniu Warszawskim jest żywa i stale obecna wśród legniczan. Pana biografia jest skarbnicą doświadczeń, o których zawsze musimy pamiętać - powiedział prezydent.

Dostojny jubilat dziękując za życzenia i gratulacje, zdmuchnął świeczki z urodzinowego tortu. Następnie opowiedział o swojej wojennej młodości, Powstaniu i okolicznościach, w jakich powstały unikatowe zdjęcia z Warszawy 1944 i 1945 roku.

Urodzony 31 sierpnia 1926 roku Zbigniew Grochowski wychowywał się w rodzinie nauczycielskiej w Brześciu. Jesienią 1939 r., po pierwszych wywózkach Polaków na Syberię, rodzice zdecydowali o ucieczce do Lublina. Zaangażowanie ojca w działalność konspiracyjną i aresztowanie krewnych, zdecydowało o kolejnej ucieczce rodziny do Warszawy, gdzie ukrywali się pod przybranym nazwiskiem. To tam, w 1941 roku - wzorem rodziców, którzy również działali w harcerstwie - Zbigniew Grochowski wstąpił do Szarych Szeregów, brał udział w akcjach małego sabotażu i fotografował na zlecenia podziemnych władz niemieckie obiekty i uliczne egzekucje. Powstanie Warszawskie spędził na Starym Mieście, które również utrwalił na fotografiach. Po upadku Starówki, razem z matką i bratem, trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, a następnie został wywieziony na roboty, w głąb Rzeszy.

Po powrocie do Polski, w czerwcu 1945 roku, pojechał do Warszawy, gdzie w ciągu 10 dni wykonał ponad 200 fotografii dokumentujących zburzoną stolicę. Zdjęcia te ukazują ruiny kamienic i kościołów, ekshumacje i napisy upamiętniające poległych, warszawiaków i ich egzystencję, początki odbudowy stolicy. Tę niezwykle cenną kolekcję jej autor przekazał do Muzeum Powstania Warszawskiego. Opisy tego zbioru są ciągle uzupełniane, jeszcze kilka lat temu Zbigniew Grochowski przekazał mieszkającej w USA uczestniczce Powstania jej zdjęcie wykonane w 1944 roku.

Po wojnie Zbigniew Grochowski ukończył studia geologiczne na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej. Na początku lat 50. skierowano go do Legnicy, gdzie pracował jako nauczyciel fizyki i matematyki. Nigdy nie zrezygnował ze swojej pasji społecznika i pracy z młodzieżą. Organizował wiele obozów wędrownych i kolonii w najpiękniejszych rejonach Polski. W czasie dwudziestoletniej działalności w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej prowadził wykłady i Uniwersytet dla Rodziców.

Zbigniew Grochowski, który od lat aktywnie propaguje wiedzę i pamięć o Powstaniu Warszawskim, w rozmowie z prezydentem zadeklarował wolę dalszych spotkań z legnicką młodzieżą.