Problemy ze spłatą kredytu – co można zrobić w takiej sytuacji?

Utrata pracy, wzrost wysokości rat czy powiększenie rodziny to jedne z czynników, które mogą wpływać na pojawienie się problemów z płynnością finansową przy spłacie kredytu. Co można zrobić w tej sytuacji? Jak zapobiec opóźnieniom w płatnościach?

Zaciągnięcie kredytu to poważna decyzja, która znacząco wpływa na zarządzanie domowym budżetem. W trakcie spłacania mogą się jednak pojawić problemy z nadmiernym obciążeniem finansów i wizją potencjalnej nieterminowości. Przyczynia się do tego wiele różnych czynników, takich jak:

• Problemy z pracą – utrata zatrudnienia, obniżenie wynagrodzenia, a nawet same problemy finansowe pracodawcy mogą znacząco wpływać na trudności z pozyskaniem funduszy do spłaty kredytu;

• Podnoszenie stóp procentowych – bezpośrednio wpływa na wysokość rat, w ostatnich latach można było zaobserwować narastające napięcie wśród kredytobiorców, którym znacząco wzrosły miesięczne zobowiązania;

• Powiększenie rodziny – przybycie na świat potomka jest dla wielu rodzin szczęśliwym momentem, jednak w dość znacznym stopniu wpływa na sytuację finansową rodziny;

• Trudne sytuacje losowe – takie jak poważna choroba kredytobiorcy bądź bliskiego członka rodziny, a nawet śmierć jednego z kredytobiorców.

Gdy tylko pojawia się ryzyko utraty płynności finansowej, należy od razu reagować. Istnieje kilka sposobów na poradzenie sobie z tą sytuacją. Wystarczy tylko pilnować, by nie dopuścić do regularnych nieterminowych spłat. Takie informacje są rejestrowane w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Jeśli w historii danej osoby występują adnotacje o problemach z systematyczną spłatą długu, to znacząco obniża się jej zdolność kredytowa i szansa na uzyskanie innych kredytów w przyszłości.

Jednym z pierwszych kroków, jakie rozważają kredytobiorcy, jest próba poprawy własnej sytuacji finansowej. Można tego dokonać np. poprzez znalezienie dodatkowego źródła przychodów (np. nowej, lepiej płatnej pracy lub podjęcie dodatkowego zajęcia). Inną opcją jest ograniczenie miesięcznych wydatków do minimum. Jeżeli jednak okaże się to niewystarczające, to po jakie środki sięgnąć?

• Konsolidacja zadłużeń – to rozwiązanie dla osób, które mają kilka różnych zobowiązań finansowych i pragną je połączyć w jedno. Wszystkie niezbędne informacje na temat kredytów konsolidacyjnych można znaleźć na stronie https://www.bankier.pl/smart/kredyty-konsolidacyjne. Tam też dostępna jest porównywarka ofert bankowych.

• Refinansowanie kredytu – osobom, które posiadają tylko jedno założenie, ale chciałyby spłacać je na korzystniejszych warunkach, można polecić próbę refinansowania kredytu, czyli przeniesienia go do innego banku. W ramach tej czynności można uzyskać nie tylko atrakcyjniejsze oprocentowanie czy niższe raty, ale także opcję uzyskania dodatkowych środków pieniężnych.

• Restrukturyzacja kredytu – to opcja dla osób, które z różnych powodów nie chcą zmieniać banku, a jedynie warunki kredytu. W ten sposób również można wynegocjować ze swoim wierzycielem bardziej atrakcyjną wysokość rat, np. poprzez wydłużenie okresu kredytowania.

• Zawieszenie spłaty rat – jedną z opcji jest również zgłoszenie się o pomoc do własnego wierzyciela, czyli banku. Wielu z nich oferuje możliwość czasowego zawieszenia spłaty rat, trzeba jedynie poinformować o problemach finansowych.

Obecnie dostępne są różne programy, które umożliwiają ograniczenie ryzyka nieterminowości w spłatach. Każde z nich wymagają jednak spełnienia określonych warunków. Dlatego też przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeanalizować możliwości i dopasować je do własnej sytuacji finansowej. Na co można się zdecydować?

• Wakacje kredytowe – to rządowy projekt, który wszedł w życie w 2022 roku. Umożliwia zawieszenie kredytu na 4 miesiące (lub odroczenie 4 rat) w 2022 i 2023 roku (po 4 w każdym). Należy jednak zapoznać się ze szczegółowymi warunkami.

• Fundusz Wsparcia Kredytobiorców – to kolejna rządowa inicjatywa, która ma pomagać kredytobiorcom w trudnej sytuacji finansowej. Jest oferowana w formie świadczenia o wysokości maks. 2 tysięcy złotych przyznawanych każdego miesiąca przez 3 lata. Konieczne jest jednak spełnienie szeregu różnych wymagań, dlatego z tym programem również należy się dokładnie zapoznać przed podjęciem decyzji.

Ostateczną formą jest także ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Co się dzieje w takiej sytuacji? Traci się możliwość zarządzania własnym majątkiem. Od tej pory to sąd go przejmuje i na podstawie wyceny tworzy plan spłaty długów. W ten sposób można w pełni oddłużyć osobę, która w pełni nie radzi sobie z regulowaniem swoich zobowiązań finansowych.

Jednorazowe opóźnienie w spłacie raty (np. takie o jeden czy dwa dni) raczej nie powinno nieść za sobą żadnych poważnych konsekwencji. Problemy pojawiają się, gdy brak rozliczania miesięcznych zadłużeń przeciąga się na 30, 60 lub 90 dni. Co się wtedy może wydarzyć?

• Do 30 dni – w tym okresie bank regularnie wysyła powiadomienia o zaleganiu z płatnością. Mogą być one wysyłane w formie SMS-ów lub e-maili, a także telefonicznie.

• Od 30 do 60 dni – bank w dalszym ciągu wysyła przypomnienia, jednak w tym wypadku załącza również informację o możliwości przekazania sprawy do sądu. Jednocześnie może już ją zgłosić do windykacji zewnętrznej, a nawet do windykacji terenowej.

• Powyżej 60 lub 90 dni – w zależności od regulacji zapisanych w umowie, bank po 60 lub 90 dniach zalegania ze spłatą przekazuje sprawę do sądu, a czasami także i od razu do komornika.

Należy również pamiętać, że już od pierwszego dnia zalegania ze spłatą naliczane są dodatkowe odsetki. Im dłuższy czas, tym będą wyższe. Bank może dołożyć (oprócz tych za opóźnienie za każdy dzień) także opłaty za wysyłanie upomnień i wezwań do zapłaty.

Problemy ze spłatą zadłużeń mogą poważnie dotknąć osoby, które utraciły płynność finansową np. z powodu zwolnienia z pracy. Istnieją jednak różnorodne metody na wyjście z tej sytuacji. Zawsze warto od razu zgłosić tę sprawę do banku i spróbować znaleźć najlepsze rozwiązanie.