KGHM korumpował samorządy? NIK donosi do CBA

Po kontroli wydatków KGHM na sponsoring i darowizny w latach 2017-2021 prezes Najwyższej Izby Kontroli powiadomił Centralne Biuro Antykorupcyjne o korupcyjnym charakterze relacji pomiędzy spółką a pięcioma gminami, w których prowadzi działalność górniczą.

W kontrolowanym okresie prezesami KGHM byli Radosław Domagalski-Łabędzki (do 2018 r.) i Marcin Chludziński.

NIK zgłosiła zastrzeżenia do porozumień, które spółka GHM Polska Miedź S.A zawarła z gminami Rudna, Polkowice, Gaworzyce, Grębocice i Żukowice. W formie rzekomej darowizny trafiło do nich łącznie 131 mln zł. Z treści podpisanych porozumień wynika, że w istocie była to forma łapówki za przeformowanie korzystnych dla KGHM zmian planistycznych. W zamian za przekazanie pieniędzy na cele społeczne samorządy zobowiązywały się, że w określonym terminie dokonają korzystnych dla planów inwestycyjnych KGHM zapisów w studiach uwarunkowań i  kierunków zagospodarowania gmin oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

"Kontrole krzyżowe przeprowadzone w pięciu urzędach gmin, które zawarły porozumienia z KGHM, wykazały nieprawidłowości związane z naruszeniem procedur planistycznych" - pisze NIK w raporcie. "Porozumienia pomiędzy samorządami a KGHM, zawarte zostały z naruszeniem przepisów o planowaniu, w szczególności w zakresie finansowania przez KGHM poszczególnych elementów procesu dokonywania zmian w planach zagospodarowania przestrzennego, jak też w zakresie uzależniania otrzymania przez gminy środków finansowych z KGHM, od zrealizowania przez gminy określonych czynności z zakresu władztwa planistycznego. W ocenie NIK, zawieranie przez gminy porozumień z podmiotem gospodarczym, w których gminy oddają część swojego władztwa planistycznego temu podmiotowi, przerzucając na niego koszty związane ze zmianami studium oraz mpzp, nie tylko że było niezgodnie z przepisami ustawy o planowaniu, ale otrzymując wręcz wielomilionowe wsparcie od tego podmiotu, stawiają ten podmiot w uprzywilejowanej sytuacji, w porównaniu do innych podmiotów gospodarczych, które nie mają takich możliwości finansowych". 

Raport wspomina też, że w kontrolowanym okresie KGHM usunął z wewnętrznego regulaminu zapisy zakazujące sponsoringu związanego z działalnością polityczną.