Wody Polskie wykupują grunty pod zbiornik, który ma chronić Legnicę przed powodzią

Wody Polskie chcą w przyszłym roku rozpocząć budowę suchego zbiornika Rzymówka na Kaczawie powyżej Legnicy. Jego głównym zadaniem ma być ochrona miasta przed powodzią. Do 2028 roku zbiornik ma być gotowy. Spółka informuje, że finalizuje wykup gruntów pod tą inwestycję.

O budowie dużego przeciwpowodziowego polderu (powierzchnia 2,5 km2, pojemność 10,5 mln m3) pomiędzy miejscowościami Rzymówka, Wysocko, Kozów, Rokitnica i kolonią Łaźniczki mówi się od lat siedemdziesiątych. Sprawa nabiera przyspieszenia. Już 4 lata temu, w październiku 2020 r., woda dolnośląski wydał zezwolenie na realizację tej inwestycji, ale przeszkodą były dotąd nieuregulowane kwestie własnościowe. W ostatnim okresie udało się przezwyciężyć ten problem, pomyślnie przeprowadzić procedurę wykupy gruntów pod budowę zbiornika, a właścicielom nieruchomości wypłacić odszkodowania na łączną kwotę 55 ml zł właścicielom nieruchomości. 
- Zawarliśmy dotychczas 51 ugód na kwotę ponad 48 mln zł - podsumowuje Jacek Jarząbek, Zastępca Prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie ds. Ekonomicznych i Organizacyjnych. -  Ponadto, poza ugodami w ramach zadania wypłacane są też odszkodowania za wywłaszczone prawo własności na podstawie odrębnych decyzji administracyjnych. W ramach 30 postępowań wypłaciliśmy ponad 7 mln zł. W grudniu planujemy zakończyć procedurę zatwierdzania do wypłaty odszkodowań, co pozwoli nam zamknąć etap regulacji spraw własnościowych. Dzięki temu już w przyszłym roku będziemy mogli ruszyć z robotami budowalnymi.

Zgodnie z aktualnym harmonogrmem, zbiornik Rzymówka powinien zostać ukończony w 2028 roku. Będzie to polder, co oznacza że wodę będzie się tu piętrzyć jedynie w wypadku wystąpienia zagrożenia powodziowego. 

Obiekt zatrzyma falę wezbraniową, dlatego ma duże znaczenie dla miejscowości w dalszym biegu Kaczawy.

- To inwestycja szczególnie ważna dla mieszkańców Legnicy, którzy doświadczyli powodzi od strony Kaczawy w 1997 roku - mówi Mateusz Balcerowicz, zastępca prezesa PGW Wody Polskie ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą.

Od strony Nysy Szalonej – prawego dopływu Kaczawy – miasto zabezpiecza zbiornik Słup. Po ukończeniu budowy zbiornika w Rzymówce, Legnica będzie chroniona także przed wielką wodą idącą od strony Świerzawy i Złotoryi.

Zadanie budowy zbiornika przeciwpowodziowego Rzymówka w gminie Złotoryja znajduje się w Programie Planowanych Inwestycji w gospodarce wodnej PGW Wody Polskie, a także w aktualizacji Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym. Gotowa jest wszelka dokumentacja ( w tym projekt budowlany wraz z pozwoleniem na budowę, projekty wykonawcze, specyfikacje techniczne,  przedmiar robót czy kosztorys inwestorski).

W ramach prac budowlanych powstanie m.in. główna zapora ziemna o długości 1 790 metrów, szerokości 6 metrów i maksymalnej wysokości 10 metrów. Na jej koronie zaprojektowano przelew powierzchniowy o szerokości 230 metrów. Dwie osobne zapory cofkowe o łącznej długości ponad 1 152 m. będą chronić miejscowości Kozów i Rokitnica przed falą wsteczną. Dodatkowo powstanie zapora boczna wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 363, (860 m długości, 04 -3,40 m. wysokości). Inwestycja będzie wymagać przełożenia rzeki Kaczawy na odcinku 1 150 metrów. 

Jak informują Wody Polskie, budowa zbiornika przeciwpowodziowego Rzymówka została zgłoszony do realizacji w ramach programu FEnIKS 2021-2027. Decyzją Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, projekt otrzymał status uprawnionego do wyboru w sposób niekonkurencyjny. W 2025 roku Wody Polskie planują złożyć wniosek o dofinansowanie do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Finansowanie projektu jest wykonywane i planowane w ramach środków własnych, z budżetu państwa oraz z dofinansowania z Unii Europejskiej. Łączna wartość inwestycji wyniesie ok. 300 mln zł (w tym dofinansowanie z UE to ok. 190 mln zł).